Harita - Abana

Abana, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

Kastamonu'nun Karadeniz kıyısındaki beş ilçesinden biri olan Abana, ilin en fazla turist çeken ilçesidir. Abana kasabasının yaklaşık 3.000 kişi olan kış nüfusu yaz aylarında 15-20 bini bulur. Yaklaşık 6 km uzunluğundaki kumsalları ve yemyeşil doğası ile bölgenin önemli bir turizm merkezidir.

Karadeniz’in en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Abana'nın kuruluş tarihi hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Tarihteki en eski ismi Aiginetes’tir. Ancak antik kaynaklarda bu yerin Paflogonya’ya bağlı MÖ 7. yüzyılda kurulduğu tahmin edilen küçük bir kıyı kasabası olduğu ifade edilmektedir. (Strabon)

Abana ilçesinin asıl kurulduğu yer 3 km doğusunda bulunan ve halen bugün mahallesi konumunda bulunan Hacıveli’dir. Yapılan arkeolojik kazılar bunu doğrulamaktadır. (Pr. Dr. Bilge Umar)

Osmanlı Arşivlerinde Abana ile ilgili  geçen ilk verilere 1530 yılında (Hicri 937) rastlanılmaktadır. O dönemde Muhasebe-i Vilayeti Anadolu defterinde Kastamonu livasının beş ilçesinden biri olan Ayandon ilçesine bağlı bir köy olarak Abana belirtilmiştir. (Başbakanlık Devlet Arşivi)

Abana Osmanlı İmparatorluğu döneminde İnebolu Kazasına bağlı olarak ilk defa 1880 yılında nahiye statüsü kazanmıştır.

Abana milli mücadele döneminde tarihi vesikalarda şu şekilde dile getirilmiştir: "Milli Mücadele’de, Kastamonu’nun ilk telsiz hatlarından birine sahip olan Abana ilçesi, cephede savunma amaçlı dikenli tel yapılmak üzere ilçesindeki tüm telefon tellerini söküp cepheye göndermiştir." (Nurettin Peker)

Cumhuriyet döneminde Abana 1945 yılında Merkez Muhtarlığı ve  83 Köy  ile ilçe yapılmış, 21.12.1953 tarihli kanunla Abana’nın ilçeliğine son verilmiştir. Anayasa Mahkemesi kararı ile  1968’de de kendisine bağlı 10 köyü ile beraber tekrar ilçe yapılmıştır.

KAYNAK: Abana'nın Şehirsel Gelişimi (Harun ATA)